Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) Podcast
In aflevering 14 van de NDE-podcast ‘Paulus en de Nijs op reis’ is onze eigen Jasper Snoeren geïnterviewd over de technische en ethische uitdagingen van de archivering van audiovisueel erfgoed.
Oude en nieuwe media
Beeld & Geluid staat vooral bekend om zijn grote archief met radio- en televisieopnames van de publieke omroep. Maar de collectie bevat nog veel meer. Denk aan nieuwe media zoals websites, videogames en videofilmpjes van TikTokkers en YouTubers. Vanuit zijn functie als analist zorgt Jasper Snoeren ervoor dat dit materiaal op de juiste manier bewaard wordt zodat iedereen er in de toekomst nog altijd gebruik van kan maken.
Toestemming van de makers
Waarom slaat Beeld & Geluid de filmpjes van deze sociale mediakanalen op? ‘Er zitten zoveel mensen op deze kanalen! Dat zegt wel iets over hoe we als mensen leven en hoe we communiceren. Daarmee is het interessant voor bijvoorbeeld onderzoekers,’ vertelt Jasper.
Maar simpelweg het videomateriaal opslaan zit er niet in. ‘We archiveren dit materiaal alleen met toestemming van de maker. Zo hebben we bijvoorbeeld een contract afgesloten met de bekende YouTuber Nikkie Tutorials.’
Ethische kwesties
Bij het selecteren van het materiaal komen ook ethische kwesties voorbij. ‘Ons radio- en televisiearchief is heel divers, van VPRO tot Ongehoord Nederland. Dat streven we ook na met ons nieuwe media-archief. Daarom vind je er ook materiaal van “De Jensen Show!” op YouTube.’ En YouTubekanalen over bijvoorbeeld drillrap, waarbij rappers geweld verheerlijken? Gaat Beeld & Geluid die ook vastleggen? ‘Die vraag speelt op dit moment. We zijn er nog niet over uit.’
Technische uitdagingen
Ook games zeggen veel over onze cultuur, vindt Jasper. ‘Bijna de helft van de Nederlanders speelt dagelijks een game!’ Maar als het gaat om archivering, vragen games de nodige technische uitdagingen. ‘Hoe meer van recente datum, hoe lastiger ze zijn te archiveren. Dat komt omdat er nog weinig mogelijkheden zijn om ze te emuleren, oftewel af te spelen in een andere omgeving dan waarvoor ze gemaakt zijn.’
Documenteren in plaats van archiveren
Daarom zoeken Jasper en zijn collega’s in zo’n geval hun toevlucht tot het documenteren in plaats van archiveren. ‘We willen zoveel mogelijk van het verhaal vastleggen door video’s te maken van iemand die zo’n game speelt. Ook verzamelen we recensies en artikelen die de media erover hebben geschreven. Uiteindelijk komt er een moment dat we de game wel kunnen archiveren. Want ons hoofddoel is om alle gearchiveerde games speelbaar te maken en te houden voor de eeuwigheid.’
Onderstaande podcast is ook te beluisteren via Spotify .
Foto: Wilbert Helmus van het NDE